 |
| ၶေႃႈပူင် (Command) ၼႂ်း Terminal |
Terminal Commands ၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်ၶိုၵ်ႉတွၼ်းလႄႈ ဢၼ်ၶဝ်ႈၵၢၼ်ၶဝ်ႈငၢၼ်း တႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်ၶၼ်ၶၼ်ၽႂ်းၽႂ်း၊ ယဝ်ႉတေပဵၼ်ဢၼ်ၵမ်ႉထႅမ်တႃႇႁဵတ်းသၢင်ႈၵၢၼ်ငၢၼ်းၶွင်ႈၵဵဝ်ႇၵပ်း Ubuntu လႄႈၼႂ်း GNU/Linux ။ ၵွပ်ႈၼၼ်ႉပဵၼ်ဢၼ်လီတႃႇ ၽူႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းတႄႉတႄႉ။
ၶႃႈလႆႈႁႅၼ်းၶပ်း Terminal Commands မၢင်ၸိူဝ်းႁႂ်ႈၽူႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းၶဝ်ပိၼ်ႇပဵၼ်ၵႂႃႇၶူးလူင်ၵႂႃႇ ၼႂ်းၶၢဝ်းယၢမ်းသွင်သၢမ်ၼႃးထီး ၼင်ႇႁိုဝ်ႁႂ်ႈမီးတၢင်းမူၼ်ႈသိူဝ်းတူဝ်ႈထူပ်းလီငၢမ်းၸွမ်း Ubuntu ဢမ်ႇၼၼ် တင်း Linux Distributions တၢင်ႇဢၼ် (ယႃႇမၢႆၸႂ်ၼိူဝ်ဝႃႈ လူၼ်ႈ Ubuntu ႁဝ်းပဵၼ်မၢႆသင် 12.04 LTS-”Precise Pangolin” ၼႄႇ ဢမ်ႇၼၼ် 11.10 ၼႄႇ ဢမ်ႇၼၼ် ပဵၼ်ဢၼ်တေဢွၵ်ႇမႃးထႅင်ႈဢၼ်မႂ်ႇၼႄႇၸိူဝ်းၼႆႉ၊ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈ ဢၼ်ၼႆႉ တေဢမ်ႇလႅၵ်ႈလၢႆမိူၼ်ၼင်ႇ ၶူဝ်းတၢင်ႇမဵဝ်းၼႂ်း Ubuntu ၊ မိူၼ်ၵၼ်တင်း Linux Mint 13(Maya) ။
Cammands 17 ၶေႃႈ ဢၼ်ၶႅမ်ႉသူတ်းတွၼ်ႈတႃႇ ၽူႈၸႂ်ႉတိုဝ်းဢွၼ်တၢင်းသူတ်း
Commands (ၶေႃႈပူင်) GNU/Linux ပိုၼ်ႉငဝ်ႈ #1. ls : list directory contentsls
ပေႃးၸဝ်ႈၵဝ်ႇၶႂ်ႉႁၼ် Files/Directories ဢၼ်လပ်ႉဝႆႉၼႆၸိုင် (တႄႇသႂ်ႇ dot <. > တၢင်းၼႃႈ) လၢႆးၸႂ်ႉ -a
ls -a
ၵူတ်ႇထတ်းတူၺ်း ႁူဝ်ယွႆႈ တီႈၵႅပ်ႈ (man ls).
#2. cd : ပိၼ်ႇလႅၵ်ႈ Directorycd ../
cd /home/Desktop
မၢႆတွင်း-
. တႅၼ်းတၢင် directory ယၢမ်းလဵဝ်
.. တႅၼ်းတၢင် parent directory
~ တႅၼ်းတၢင် home directory (ၶွင် ၽူႈၸႂ်ႉတိုဝ်း)
#3. pwd : ဢိတ်ႇ current/working directory (ဢၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်းယၢမ်းလဵဝ်) pwd
/home/Desktop/scripts
#4. mkdir : make/create directory. (ႁႅၼ်းႁဵတ်း Directory မႂ်ႇ) mkdir funny_stuffs
#5. rm : remove/delete file/directory (မွတ်ႇလူပ်းပႅတ်ႈ Diretory) rm useless.sh
မၢႆတွင်း - ဢၼ်ၼႆႉတေမွတ်ႇလူပ်းပႅတ်ႈ Directories ပဝ်ႇဢၼ်ဢမ်ႇမီးသင်တၢင်းၼႂ်း၊ ပေႃးတႅမ်ႈသႂ်ပႃး -f ပဵၼ်တႃႇ Force Deletion (တဵၵ်းၸႂ်ႉလူပ်းမွတ်ႇပႅတ်ႈ)။ ၵူၺ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇလူဝ်ႇၾၢင်ႉၼိူဝ် တူဝ်ႈလိၵ်ႈဢိတ်းဢွတ်းမိူၼ်ၼင်ႇ -r ၊ -f ၸိူဝ်းၼႆႉ။ (-rf ၼႆႉပဵၼ်ဢၼ်လမ်လွင်ႇမီးၽေးၼမ်သူတ်း) #6. sudo : superuser do, to gain root privilegeတူဝ်ယင်ႇ sudo apt-get install gnome-shell
ယဝ်ႉသႂ်ႇ မၢႆလပ်းၶွင်ႈၽူႈၸႂ်ႉတိုဝ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ၊ ၵမ်းၼႆႉၸဝ်ႈၵဝ်ႇတေႁဵတ်းၵၢၼ်လွတ်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းလႅဝ်း ၵၢၼ် Administrative မိူၼ်ၼင်ႇ root ။ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ပေႃးၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ႁပ်ႉလႆႈၶေႃႈၽိတ်းၵဵဝ်ႇၵပ်းၶွင်ပၼ်ၶႂၢင်ႉၼႆၸိုင် သႂ်ႇ sudo မိူၼ်ၼင်ႇ ၶွင်ႈၵႄႈမၼ်းၵေႃႈ ပဵၼ်ဢၼ်ၵမ်ႉထႅမ်ၵႂႃႇဢၼ်ၼိုင်ႈ။
#7. mv : rename or move a file/directory (ၶိုၼ်းပၼ်ၸိုဝ်ႈ ဢမ်ႇၼၼ် ၶၢႆႉ Filre/ Directory)mv file1 ~/Downloads/Archive/
Command တၢင်းၼိူဝ် ၼႆႉတေၶၢႆႉပႅတ်ႈ File ဢၼ်မီးတီႈ directory ယၢမ်းၵႂႃႇၸူဝ်းတီႈဢွင်ႈဢၼ်တေၶၢႆႉ
mv logo_2.jpg new_logo.jpg
ဢၼ်ၼႆႉတေပိၼ်ႇလႅၵ်ႈၸိုဝ်ႈၵႂႃႇပဵၼ် _logo.jpg.
#8. cat : View File contentscat install.log
#9. man : A Reference manual for utils/commands/programsတူဝ်ယင်ႇ- မိူၼ်ၼင်ႇၸဝ်ႈၵဝ်ႇၶႂ်ႉႁူႉလွင်ႈ Command rm ၼႆၸိုင် တႅမ်ႈသႂ်ႇ -
man rm
#10. cp : Copy Files/Directoriescp movie_name.mp4 ~/Downloads/movies/
Command တၢင်းၼိူဝ်ၼႆႉတေ copy movie_name.mp4 ၵႂႃႇတီႈ Directory ဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇတမ်းဝၢင်းပၼ်
#11. wget : Download files from serverGNU Wget ဢမ်ႇၼၼ် wget ၼႆႉပဵၼ်ဢၼ်လီယဵပ်းတိုဝ်းၼမ်သူတ်းတွၼ်ႈတႃႇ ၸၼ်လူင်းၶူဝ်းၶွင်သေဢၼ်ဢၼ်မႃးတီႈ Internet ၊ ၼိူဝ် Command Line ။
wget url_of_the_content
#12. gksudo : Run GUI Application with Root privilegegksudo nautilus
Command တၢင်းၼိူဝ်ၼႆႉတေပိုတ်ႇ nautilus ၸွမ်း root privilege။ ဢၼ်ၼႆႉမိူၼ်ၼင်ႇ sudo ၵူၺ်းတေပဵၼ်တီႈၼႂ်း GUI mode ။
#13. shutdown : To shutdown the computer from terminal (တႃႇတေမွတ်ႇၶိူင်ႈ) shutdown -h
ၸွမ်းၼင်ႇ ယၢမ်းမွင်း ၶၢမ်းယၢမ်းၸၢင်ႈပဵၼ်လႆႈ 0 (သုၼ်) ပေႃးၸဝ်ႈၵဝ်ႇၶႂ်ႉမွတ်ႇၶိုင်ႈယၢမ်းလဵဝ် ဢမ်ႇၼၼ် ပၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်းဢၼ်မႅၼ်ႈမႅၼ်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇ 10: 30 ၼႆႉၶိူင်ႈႁဝ်းတေမွတ်ႇၵႂႃႇ 10: 30
#14. restart : Restart the computerrestart
Package Management (မူၼ်ႉမႄးတမ်းဝၢင်း Package)
ဢၼ်ၼႆႉပဵၼ် Commands (ၶေႃႈပူင်) ၶွင် Ubuntu ႁင်းၶေႃ ။ ဢၼ်ၼႆႉတေလူဝ်ႇ root privilege ၵွပ်ႈၼၼ်တေလႆႈသႂ်ႇ sudo တၢင်းၼႃႈ Command ၵူႈဢၼ် ( ဢၼ်ၼႆႉတေထၢမ် မၢႆလပ်းၶွင်ႈၽူႈၸႂ်ႉတိုဝ်း)
#15. apt-get : Command Line Tool for handling packages (တႃႇတေယဵပ်းၵမ် Package) တီႈၼၼ်တေမီး ပိူင်ႁႅၼ်း ၵူႈမဵဝ်းမဵဝ်းမိူၼ်ၼင်ႇ
install – တႃႇတေဢူၼ်းသႂ်ႇ package.
တူဝ်ႇယင်ႇ-ဢူၼ်းသႂ်ႇ ၶိူင်ႈၸႂ်ႉ PyRoom (ပဵၼ်ၶိူင်ႈမူၼ်ႉမေး Text Editor -ဢၼ်ပၼ်လၢႆ)
sudo apt-get install pyroom
remove – တႃႇတေဢဝ် package ဢွၵ်ႇပႅတ်ႈ
sudo apt-get remove kate
update – တႃႇတေႁဵတ်း update တွၼ်ႈတႃႇ package cache
sudo apt-get update
#16. add-apt-repository – တႃႇသႂ်ႇ PPA (တွၼ်ႈတႃႇ Application ဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇထုၵ်ႇၸႂ်)တူဝ်ယင်ႇ- သႂ်ႇ PPA တွၼ်ႈတႃႇ Eidete (Screencasting program)
sudo add-apt-repository ppa:shnatsel/eidete-daily
ဝၢႆးသႂ်ႇ PPA ယဝ်ႉ၊ Command apt-get update ၼႆႉတေလူဝ်ႇ။
#17. apt-cache : To access the Package details from cache (တႃႇတူၺ်းလွင်ႈႁူဝ်ယွႆႈ Package) search :သွၵ်ႈႁႃ Packages ဢၼ်ၵဵဝ်ၶွင်ၼႂ်း apt-cache
တူဝ်ယင်ႇ-
sudo apt-cache search gimp
မႂ်ႇသုင်ၶႃႈ
Goldninjar-GNJwww.goldninjar.net
www.siamtai.com
www.shaniit.org
