Terminal Commands 17 ၶေႃႈ ဢၼ်ၽူးၸႂ်ႉတိုဝ်း Ubuntu ထုၵ်ႇလီႁူႉ

ၶေႃႈပူင် (Command) ၼႂ်း Terminal

    Terminal Commands ၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်ၶိုၵ်ႉတွၼ်းလႄႈ ဢၼ်ၶဝ်ႈၵၢၼ်ၶဝ်ႈငၢၼ်း တႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်ၶၼ်ၶၼ်ၽႂ်းၽႂ်း၊ ယဝ်ႉတေပဵၼ်ဢၼ်ၵမ်ႉထႅမ်တႃႇႁဵတ်းသၢင်ႈၵၢၼ်ငၢၼ်းၶွင်ႈၵဵဝ်ႇၵပ်း Ubuntu လႄႈၼႂ်း GNU/Linux ။ ၵွပ်ႈၼၼ်ႉပဵၼ်ဢၼ်လီတႃႇ ၽူႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းတႄႉတႄႉ။

    ၶႃႈလႆႈႁႅၼ်းၶပ်း Terminal Commands မၢင်ၸိူဝ်းႁႂ်ႈၽူႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းၶဝ်ပိၼ်ႇပဵၼ်ၵႂႃႇၶူးလူင်ၵႂႃႇ ၼႂ်းၶၢဝ်းယၢမ်းသွင်သၢမ်ၼႃးထီး ၼင်ႇႁိုဝ်ႁႂ်ႈမီးတၢင်းမူၼ်ႈသိူဝ်းတူဝ်ႈထူပ်းလီငၢမ်းၸွမ်း Ubuntu ဢမ်ႇၼၼ် တင်း Linux Distributions တၢင်ႇဢၼ် (ယႃႇမၢႆၸႂ်ၼိူဝ်ဝႃႈ လူၼ်ႈ Ubuntu ႁဝ်းပဵၼ်မၢႆသင် 12.04 LTS-”Precise Pangolin” ၼႄႇ ဢမ်ႇၼၼ် 11.10 ၼႄႇ ဢမ်ႇၼၼ် ပဵၼ်ဢၼ်တေဢွၵ်ႇမႃးထႅင်ႈဢၼ်မႂ်ႇၼႄႇၸိူဝ်းၼႆႉ၊ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈ ဢၼ်ၼႆႉ တေဢမ်ႇလႅၵ်ႈလၢႆမိူၼ်ၼင်ႇ ၶူဝ်းတၢင်ႇမဵဝ်းၼႂ်း Ubuntu ၊ မိူၼ်ၵၼ်တင်း Linux Mint 13(Maya) ။

  

  

Cammands 17 ၶေႃႈ ဢၼ်ၶႅမ်ႉသူတ်းတွၼ်ႈတႃႇ ၽူႈၸႂ်ႉတိုဝ်းဢွၼ်တၢင်းသူတ်း

Commands (ၶေႃႈပူင်) GNU/Linux ပိုၼ်ႉငဝ်ႈ

#1. ls : list directory contents

ls

ပေႃးၸဝ်ႈၵဝ်ႇၶႂ်ႉႁၼ် Files/Directories ဢၼ်လပ်ႉဝႆႉၼႆၸိုင် (တႄႇသႂ်ႇ dot <. > တၢင်းၼႃႈ) လၢႆးၸႂ်ႉ -a

ls -a

ၵူတ်ႇထတ်းတူၺ်း ႁူဝ်ယွႆႈ တီႈၵႅပ်ႈ (man ls).

#2. cd : ပိၼ်ႇလႅၵ်ႈ Directory

cd ../
cd /home/Desktop

မၢႆတွင်း-

. တႅၼ်းတၢင်  directory ယၢမ်းလဵဝ်

.. တႅၼ်းတၢင် parent directory

~ တႅၼ်းတၢင်  home directory (ၶွင် ၽူႈၸႂ်ႉတိုဝ်း)

#3. pwd : ဢိတ်ႇ current/working directory (ဢၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်းယၢမ်းလဵဝ်)

pwd
/home/Desktop/scripts

#4. mkdir : make/create directory. (ႁႅၼ်းႁဵတ်း Directory မႂ်ႇ)

mkdir funny_stuffs

#5. rm : remove/delete file/directory (မွတ်ႇလူပ်းပႅတ်ႈ Diretory)

rm useless.sh

မၢႆတွင်း -  ဢၼ်ၼႆႉတေမွတ်ႇလူပ်းပႅတ်ႈ Directories ပဝ်ႇဢၼ်ဢမ်ႇမီးသင်တၢင်းၼႂ်း၊ ပေႃးတႅမ်ႈသႂ်ပႃး -f ပဵၼ်တႃႇ Force Deletion (တဵၵ်းၸႂ်ႉလူပ်းမွတ်ႇပႅတ်ႈ)။ ၵူၺ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇလူဝ်ႇၾၢင်ႉၼိူဝ် တူဝ်ႈလိၵ်ႈဢိတ်းဢွတ်းမိူၼ်ၼင်ႇ -r ၊ -f ၸိူဝ်းၼႆႉ။ (-rf ၼႆႉပဵၼ်ဢၼ်လမ်လွင်ႇမီးၽေးၼမ်သူတ်း)

#6. sudo : superuser do, to gain root privilege
တူဝ်ယင်ႇ

sudo apt-get install gnome-shell

ယဝ်ႉသႂ်ႇ မၢႆလပ်းၶွင်ႈၽူႈၸႂ်ႉတိုဝ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ၊ ၵမ်းၼႆႉၸဝ်ႈၵဝ်ႇတေႁဵတ်းၵၢၼ်လွတ်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းလႅဝ်း ၵၢၼ် Administrative မိူၼ်ၼင်ႇ root ။ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ပေႃးၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ႁပ်ႉလႆႈၶေႃႈၽိတ်းၵဵဝ်ႇၵပ်းၶွင်ပၼ်ၶႂၢင်ႉၼႆၸိုင် သႂ်ႇ sudo မိူၼ်ၼင်ႇ ၶွင်ႈၵႄႈမၼ်းၵေႃႈ ပဵၼ်ဢၼ်ၵမ်ႉထႅမ်ၵႂႃႇဢၼ်ၼိုင်ႈ။

#7. mv : rename or move a file/directory (ၶိုၼ်းပၼ်ၸိုဝ်ႈ ဢမ်ႇၼၼ် ၶၢႆႉ Filre/ Directory)

mv file1 ~/Downloads/Archive/

Command တၢင်းၼိူဝ် ၼႆႉတေၶၢႆႉပႅတ်ႈ File ဢၼ်မီးတီႈ directory ယၢမ်းၵႂႃႇၸူဝ်းတီႈဢွင်ႈဢၼ်တေၶၢႆႉ

mv logo_2.jpg new_logo.jpg

ဢၼ်ၼႆႉတေပိၼ်ႇလႅၵ်ႈၸိုဝ်ႈၵႂႃႇပဵၼ် _logo.jpg.

#8. cat : View File contents

cat install.log

#9. man : A Reference manual for utils/commands/programs
တူဝ်ယင်ႇ- မိူၼ်ၼင်ႇၸဝ်ႈၵဝ်ႇၶႂ်ႉႁူႉလွင်ႈ Command rm ၼႆၸိုင် တႅမ်ႈသႂ်ႇ -

man rm

#10. cp : Copy Files/Directories

cp movie_name.mp4 ~/Downloads/movies/

 Command တၢင်းၼိူဝ်ၼႆႉတေ  copy  movie_name.mp4  ၵႂႃႇတီႈ Directory ဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇတမ်းဝၢင်းပၼ်

#11. wget : Download files from server
GNU Wget ဢမ်ႇၼၼ် wget ၼႆႉပဵၼ်ဢၼ်လီယဵပ်းတိုဝ်းၼမ်သူတ်းတွၼ်ႈတႃႇ ၸၼ်လူင်းၶူဝ်းၶွင်သေဢၼ်ဢၼ်မႃးတီႈ Internet ၊ ၼိူဝ် Command Line ။

wget url_of_the_content

#12. gksudo : Run GUI Application with Root privilege

gksudo nautilus

Command တၢင်းၼိူဝ်ၼႆႉတေပိုတ်ႇ nautilus ၸွမ်း root privilege။ ဢၼ်ၼႆႉမိူၼ်ၼင်ႇ sudo ၵူၺ်းတေပဵၼ်တီႈၼႂ်း GUI mode ။

#13. shutdown : To shutdown the computer from terminal (တႃႇတေမွတ်ႇၶိူင်ႈ)

shutdown -h

ၸွမ်းၼင်ႇ ယၢမ်းမွင်း ၶၢမ်းယၢမ်းၸၢင်ႈပဵၼ်လႆႈ 0 (သုၼ်) ပေႃးၸဝ်ႈၵဝ်ႇၶႂ်ႉမွတ်ႇၶိုင်ႈယၢမ်းလဵဝ် ဢမ်ႇၼၼ် ပၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်းဢၼ်မႅၼ်ႈမႅၼ်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇ 10: 30 ၼႆႉၶိူင်ႈႁဝ်းတေမွတ်ႇၵႂႃႇ 10: 30

#14. restart : Restart the computer

restart

Package Management (မူၼ်ႉမႄးတမ်းဝၢင်း Package)
ဢၼ်ၼႆႉပဵၼ် Commands (ၶေႃႈပူင်) ၶွင် Ubuntu ႁင်းၶေႃ ။ ဢၼ်ၼႆႉတေလူဝ်ႇ root privilege ၵွပ်ႈၼၼ်တေလႆႈသႂ်ႇ sudo တၢင်းၼႃႈ Command ၵူႈဢၼ် ( ဢၼ်ၼႆႉတေထၢမ် မၢႆလပ်းၶွင်ႈၽူႈၸႂ်ႉတိုဝ်း)

#15. apt-get : Command Line Tool for handling packages (တႃႇတေယဵပ်းၵမ် Package)
တီႈၼၼ်တေမီး ပိူင်ႁႅၼ်း ၵူႈမဵဝ်းမဵဝ်းမိူၼ်ၼင်ႇ
install – တႃႇတေဢူၼ်းသႂ်ႇ package.
တူဝ်ႇယင်ႇ-ဢူၼ်းသႂ်ႇ ၶိူင်ႈၸႂ်ႉ PyRoom (ပဵၼ်ၶိူင်ႈမူၼ်ႉမေး  Text Editor -ဢၼ်ပၼ်လၢႆ)

sudo apt-get install pyroom

remove – တႃႇတေဢဝ် package ဢွၵ်ႇပႅတ်ႈ

sudo apt-get remove kate

update – တႃႇတေႁဵတ်း update တွၼ်ႈတႃႇ package cache

sudo apt-get update

#16. add-apt-repository – တႃႇသႂ်ႇ PPA (တွၼ်ႈတႃႇ Application ဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇထုၵ်ႇၸႂ်)
တူဝ်ယင်ႇ- သႂ်ႇ PPA တွၼ်ႈတႃႇ Eidete (Screencasting program)

sudo add-apt-repository ppa:shnatsel/eidete-daily

ဝၢႆးသႂ်ႇ PPA ယဝ်ႉ၊ Command apt-get update ၼႆႉတေလူဝ်ႇ။

#17. apt-cache : To access the Package details from cache (တႃႇတူၺ်းလွင်ႈႁူဝ်ယွႆႈ Package)
search :သွၵ်ႈႁႃ Packages ဢၼ်ၵဵဝ်ၶွင်ၼႂ်း  apt-cache

တူဝ်ယင်ႇ-

sudo apt-cache search gimp

မႂ်ႇသုင်ၶႃႈ

Goldninjar-GNJ
www.goldninjar.net
www.siamtai.com
www.shaniit.org